Ach, gdyby można było cofnąć się do roku 1990… Pełna swoboda prowadzenia działalności gospodarczej, ogromne potrzeby na rynku, znikoma podaż – sprzedawało się wszystko, w niemal każdych ilościach, na pniu. Wtedy to przecież rodziły się dzisiejsze znane polskie marki. A firmy zachodnie sprzedawały swoje produkty często wprost z bagażnika. Tak rodził się kapitalizm i wolny rynek. Nie trzeba było mieć szczególnego talentu do prowadzenia działalności gospodarczej. Nie trzeba było uczyć się sprzedaży, wydawać pieniędzy na konsultantów i szkolenia. Wszystko było znacznie prostsze i tańsze. .
Marzy Ci się taki stan? Teraz, kiedy często wiemy o prowadzeniu firmy całkiem dużo i mamy spore doświadczenie, z dzisiejszymi umiejętnościami wtedy sięgalibyśmy szczytów.
Jednak czasu nie wrócimy. Ja nie wiem, jak to zrobić i TY pewnie też 🙂
Ale … Pewna myśl do mnie dochodzi od dłuższego czasu…
Jaka?
Otóż od roku wspieramy w web.lex kijowską kancelarię prawną w jej promocji na terenie Polski. Kancelaria ta przyciąga polskich przedsiębiorców do Ukrainy. Wspiera zakładanie tam ich biznesów, pomaga w wyborze lokalizacji, wynajmie biura (także wirtualnego) oraz w zakresie księgowości. Wszyscy w kancelarii PLP Law Group mówią płynnie i pięknie po polsku. Nic dziwnego zatem, że PLP cieszy się sporą popularnością. Naprawdę sporą.
Jako że mam stały kontakt z właścicielem PLP, panem mecenasem Andrijem Popko, prowadzącym zresztą świetny blog o zakładaniu firmy na Ukrainie (blog jest w j. polskim), mniej więcej wiem, co u naszych wschodnich sąsiadów się dzieje. A dzieje się wiele. Wiele dobrego. Dobrego w zakresie regulacji sprzyjających prowadzeniu działalności gospodarczej na Ukrainie.
A więc…, a więc myślę od jakiegoś czasu o założeniu właśnie firmy na Ukrainie! Pomyśl tylko: gospodarka Ukrainy jest na tym samym etapie teraz, co nasza w roku 1990! I szybo się rozwija za sprawą pozytywnych zmian w prawie. A teraz uważaj: tych zmian pilnuje Unia Europejska, gdyż od nich właśnie uzależnia pomoc finansową. Co więcej, z tej pomocy, milionów EUR, powinny korzystać firmy z obszaru UE, także i polskie! Moja i Twoja. To jest naprawdę idealny czas na inwestycję na obszernym rynku Ukrainy!
Tydzień temu mec. Andrij Popko był moim gościem w jednej z wedlowskich pijalni czekolady. To było bardzo miłe spotkanie [powyższe zdjęcie zostało zrobione właśnie wtedy]. I pewnym momencie mówię do niego:
– Andrij, słuchaj, wiesz… myślę o założeniu u Was firmy. Takiej jak moja, ten sam przedmiot działalności.
– Jasne! To jest świetny pomysł! Takiej firmy u nas jeszcze nie ma.
I następnie stoczyliśmy bardzo miłą pogawędkę na temat tego, jaka spółka, kapitał, i inne takie rzeczy. A na koniec mówię Andrijowi:
– Słuchaj, mam pomysł: zróbmy wywiad, dobrze? Do mojego bloga dla przedsiębiorców. Co Ty na to? Napiszę kilka pytań i poproszę Cię o odpowiedź. Krótko – do rzeczy. Właśnie o tym, jak założyć na Ukrainie biznes.
– Jasne Rafał, róbmy!
No i zrobiliśmy. Posłuchaj, jakie to wszystko jest proste…
*****
JA: W czasie który minął od naszego spotkania do teraz na Ukrainie wprowadzono nowe regulacje dotyczące spółki z ograniczoną odpowiedzialnością! Świetnie!
AP: Tak, nowa ustawa wprowadza europejską regulację spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Zmiany nie tylko dają więcej możliwości ukraińskim przedsiębiorcom, ale także upraszczają działalność zagranicznych firm, które inwestują w naszym kraju! To bardzo istotne ze względu na konieczność przyciągania zagranicznego kapitału i know how. Dokładnie tak samo, jak było w Polsce po upadku poprzedniego systemu politycznego.
JA: Jakie są szczegóły tych nowych rozwiązań? W skrócie…
AP: Wszystko opisane jest w moim blogu (link >> – dopisek mój), ale zmiany te można podsumować jednym zdaniem: Nowa ustawa o sp. z o.o. wprowadza dyspozycyjność i zdolność uczestników (wspólników) do samodzielnego i elastycznego regulowania ze sobą stosunków korporacyjnych. To dotyczy na przykład wielkości kapitału zakładowego i innych rzeczy.
JA: OK. Andriju, powiedz mi – nam – jak oceniasz gospodarkę Ukrainy kiedyś i dzisiaj oraz jak widzisz ją w najbliższej przyszłości.
AP: Rafale, porównując stan naszej gospodarki przed Rewolucją Godności, początkiem wojny z Rosją i po tych wydarzeniach, wygląda w następująco: w połowie 2017 r. poziom gospodarki był znacznie niższy od poziomu z 2013 r., natomiast już w końcu 2017 r. i na początku 2018 r. obserwujemy pozytywną statystykę, m. in. wartość eksportu naszych produktów i towarów na Zachód już nadąża za 2013 r., a w tym roku przekroczy ten wskaźnik aż o 20%. Jak wcześniej podawałem w swoim blogu, że Bank Światowy utrzymał prognozę wzrostu PKB na Ukrainie o 3,5% w 2018 r. oraz o 4% w 2019-2020 (link >> -dopisek mój).
JA: A jak oceniasz swobodę prowadzenia działalności gospodarczej na Ukrainie
AP: Chciałbym od razu powiedzieć, że niestety zachodnie media dość biernie wypowiadają się wobec pozytywnych wiadomości z Ukrainy, w większości mówią o negatywnych skutkach rządów Prezydenta Poroszenki, takich jak kwitnąca korupcja. Natomiast w ciągu ostatnich 3 lat postęp naszego kraju w zakresie rozwoju przedsiębiorczości oceniam jako dość znaczący. Bardzo dużo zmian ustawodawczych miało miejsce się w przedmiocie rejestracji działalności gospodarczej na Ukrainie, jak również w kwestii jej prowadzenia na terenach naszego kraju.
Obecnie firmę da się zarejestrować zarówno on-line, mając podpis elektroniczny, jak i off-line u notariusza. Licencjonowanie pewnych rodzajów działalności tak samo nie sprawia dodatkowych trudności, kiedy znasz się na tym procesie. System opodatkowania i zakres prowadzenia księgowości wydają się na razie dość trudne, ale już w tym roku oczekujemy na wprowadzenie progresywnego podatku na wyprowadzony kapitał zamiast podatku na zysk. Uchwalono osobną ustawę, która zakazuje organom ścigania wtrącać się do działalności gospodarczej oraz odbierać oryginały dokumentacji finansowo-gospodarczej, sprzęt komputerowy, serwery i telefony komórkowe przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą.
JA: Właśnie – to wszystko brzmi bardzo fajnie! Przejdźmy do konkretów zatem. Załóżmy że chcę założyć biznes w Twoim kraju. Faktycznie o tym myślę, przecież 🙂 Od czego powinienem zacząć?
TY: Po pierwsze, musisz wybrać właściwą formę działalności gospodarczej, niekoniecznie od razu rejestrować firmę. Możesz np. rozpocząć jako przedsiębiorca – osoba fizyczna. Musisz przy tym uważać na niektóre osobliwości tej formy działalności, bo są ograniczenia co do sumy dochodu rocznego, systemu opodatkowania, udzieleniu usług dla osób prawnych i najmu pracowników. Jednocześnie w każdym momencie można zarejestrować spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i w ten sposób kontynuować swoją działalność gospodarczą.
Po drugie, przeanalizuj czy do prowadzenia działalności wymaga jest licencja. Może trzeba będzie dodatkowo się o nią ubiegać.
Po trzecie, wybór biura – konieczne będzie wynajęcie pomieszczenia albo adres wirtualnego biura.
JA: Raczej myślę o spółce kapitałowej. Zapewne właśnie byłaby to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Akurat zmieniły się przepisy na Ukrainie w tym zakresie. Ale po kolei… Powiedz nam Andirju, jaki kapitał zakładowy jest wymagany do założenia takiej spółki, czy taka spółka może mieć tylko jednego wspólnika, ile trwa proces rejestracji takiej spółki?
AP: Obecnie zobowiązuje jeszcze stara ustawa „O spółkach handlowych” z 1991 roku. Natomiast wnoszono to niej poprawki dot. kapitału zakładowego. Otóż, na Ukrainie ustawowo nie jest określona wysokość minimalnego wkładu na kapitał, a w tej sytuacji może on wynosić nawet 1.00 UAH. Z kolei zaufanie ze strony kontrahentów stanowią spółki z kapitałem zakładowym od 100 000 UAH, co stanowi około 3 000 EURO.
Kapitał zakładowy spółki może być wniesiony w postaci środków pieniężnych, papierów wartościowych, innego majątku oszacowanego na pewną kwotę przez założycieli spółki.
Sama rejestracja Sp. z o.o. zajmuje 1-2 dni, natomiast sporządzenie dokumentów i koordynacja między wspólnikami może zająć więcej czasu, bo wszystko zależy od liczby założycieli oraz ich zdolności do szybkiego negocjowania 🙂 ponieważ będą musieli uzgodnić założenia statutu jak również postanowienia umowy spółki.
Liczba założycieli firmy nie jest ograniczona do minimum lub maksimum osób, może też być jeden założyciel. W takim przypadku procedura rejestracji trwa nie dłużej niż 1 dzień.
JA: O! To bardzo szybko! Powiedz mi jeszcze, czy mam czas na organizację firmy? Czyli rejestruję spółkę i następnie organizuję przedsiębiorstwo, zatrudniam pracowników, i dopiero po – dajmy na to – dwóch latach spółka zaczyna działalność operacyjną.
AP: 2 lata na rozpoczęcie działalności – to zbyt długo :))) pewnie masz na uwadze, że za 2 lata zwrócisz zainwestowane koszty i zaczniesz czerpać zysk? W realiach ukraińskiego rynku i z doświadczenia naszych polskich klientów – tak, potwierdzam. W sumie rejestracja firmy, sporządzenie i otrzymanie niezbędnych zezwoleń i licencji, zatrudnienie pracowników zajmie najwyżej 2-3 miesiące.
JA: A jak z podatkami? Rozumiem że spółka kapitałowa płaci swój podatek dochodowy, a następnie wspólnik płaci podatek od zysku ze swojego udziału? W Polsce mamy właśnie taki system.
AP: Zupełnie identyczny system działa na Ukrainie. Spółka płaci ogólny podatek dochodowy w wysokości 18%, a w przypadku wypłaty dywidend uczestnikom spółki, każdy z nich osobno płaci podatek do budżetu – 5% otrzymanej kwoty dywidend.
JA: No tak. Teraz sobie jeszcze uświadomiłem, że przy rozliczeniu podatku do dywidendy powinienem wziąć pod uwagę umowę o unikaniu podwójnego opodatkowanie między naszymi krajami. Andriju, a czy jako zagraniczny inwestor powinienem o czymś wiedzieć? W jaki sposób mogę przesłać pieniądze na wkład do spółki? Czy mogę zarządzać swoją ukraińską spółką z obszaru mojego kraju, czy też muszę mieszkać na Ukrainie?
AP: Możliwości założenia ukraińskiej firmy są nieograniczone; założycielem firmy może zostać zarówno obywatel Polski, jak podmiot prawny zarejestrowany w Polsce. Nie ma znaczenia, gdzie mieszka osoba fizyczna, na Ukrainie czy w Polsce, czy posiada zezwolenie na pobyt czasowy na Ukrainie, czy nie. Żadnych zastrzeżeń. W przypadku rejestracji firmy z jednym założycielem – obywatelem Polski, jedynym wymogiem jest uzyskanie indywidualnego numeru podatkowego na Ukrainie. Wkład założyciela do spółki może być wniesiony w postaci kosztów, majątku lub praw niemajątkowych w ciągu roku, jeżeli inne nie jest przewidziane statutem spółki. Możesz przekazywać koszty ze swego konta w polskim banku na konto swojej ukraińskiej sp z o.o.
JA: A czy mogę zatrudnić pracowników? Czy muszę spełniać jakieś konkretne warunki do tego celu?
AP: Firma powinna mieć dyrektora na etacie, niekoniecznie księgową. Pracowników można wynajmować od pierwszego dnia założenia spółki. Minimalne wynagrodzenie na Ukrainie obecnie wynosi 3 740 UAH, około 110 EURO dla obywateli Ukrainy, a dla nierezydentów, zatrudnionych na Ukrainie – 1100 EURO.
JA: W Polsce siedziba spółki raczej nie może mieć miejsca w biurze wirtualnym. Jest wiele wyroków sądowych, które to potwierdzają. A jak jest na Ukrainie?
AP: Na Ukrainie w tym zakresie nie ma żadnych ograniczeń 🙂 można wynająć pomieszczenie, biuro, a nawet skorzystać tylko z wirtualnego biura. Najważniejsze, żeby pod adresem rejestracji twojej firmy była osoba, która odbiera telefon, korespondencję i może przekazywać Ci te informacje.
JA: OK. Rozumiem, że rejestracją mojej spółki, rejestracją dla celów podatkowych, może zająć się Twoja kancelaria. Tak? Od czego zaczyna się współpraca z PLP?
AP: Oczywiście! Nasza kancelaria prawna posiada 15-letnie doświadczenie w świadczeniu usług prawnych oraz obsłudze polskich spółek i przedsiębiorców na Ukrainie. Obsługa prawna, konsultacje oraz bezpośrednie usługi realizowane są w języku polskim, angielskim, i oczywiście, ukraińskim.
Współpracę z naszymi Klientami prowadzimy na kilka sposobów, to już zależy od celu i zapotrzebowań Klienta. W przypadku jednorazowej konsultacji, wystawiamy fakturę. Natomiast, gdy Klient zamierza wejście na ukraiński rynek, proponujemy podpisać Umowę o świadczenie pomocy prawnej, w ramach której przewidujemy szereg usług, ich wartość, termin wykonania, odpowiedzialność stron itp. Przygotowujemy umowy w wersji dwujęzycznej, czyli polsko-ukraińskiej.
JA: Wszystko brzmi naprawdę dobrze. Dziękuję Andriju za poświęcony mi czas! Tym bardziej, kiedy masz go naprawdę niewiele ze względu na częste podróże do Polski i nie tylko. Jeszcze dziękuję!
AP: Dzięki Rafale!
*****
Jeszcze kilka słów na koniec… Pamiętam, kiedy właściciel marki CCC zaczynał sprzedawać buty w blaszanej tzw. szczęce. Wstawał skoro świt, dzień w dzień, i ciężko pracował. Dziś CCC to solidna duża firma. Nie ma przesady w tym przypadku jeśli powiem popularne: od zera do milionera. Na pewno obecnie taki sukces jest również możliwy, ale jest zdecydowanie trudniejszy ze względu na nasycenie rynku wszelkimi dobrami i usługami. Rynek Ukraiński jest wciąż jeszcze dziewiczy w wielu branżach. Szybkie i pozytywne zmiany w prawie i prounijne społeczeństwo dają znacznie większą gwarancję bezpieczeństwa i powodzenia inwestycji niż jeszcze kilka lat temu.
Firma na Ukrainie? Myślę, że warto rozważyć taki biznes już teraz.
*****
Jeśli chcesz się skontaktować z Andrijem Popko to proszę adres e-mail do mojego gościa: APopko@plp.kiev.ua. Strona: www.PLP.kiev.ua
*****
O biznesie na Ukrainie pisałem w tym blogu jeszcze w tym miejscu >>
{ 2 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Świetny wywiad. Zmienił on moje myślenie o biznesie na Ukrainie
Dziękuję Pani Katarzyno! 🙂